Rodzice w okresie dorastania swoich dzieci okłamują je średnio 3 000 razy. I bynajmniej nie chodzi tu o rodziny patologiczne, ale tzw. normalne. Takie rewelacje przynosi Amerykański magazyn “Journal of Moral Education” (za: www.pro-medienmagazin.de), w którym opublikowano ciekawy raport z badań na ten temat.
Kłamstwa matek i ojców nie są podyktowane złymi intencjami, wręcz przeciwnie, mają na celu wywołanie pozytywnych zachowań u dzieci i sprawienie, by posłusznie wykonywały zalecenia rodzicielskie. Są to zatem tzw. “niewinne kłamstewka”. W etyce klasycznej nazywano je użytecznymi.
O jakie sytuacje chodzi? Na przykład, gdy rodzic mówi do dziecka: “jedz szpinak, bo jest dobry i zdrowy” - choć sam ma odmienne zdanie na temat tego zielska. Innym razem upomina, aby synek czy córka nie siedzieli zbyt długo i blisko przed telewizorem, a sam właśnie trzyma oczy w telewizorze przez cały wieczór. Dzięki takim zachowaniom rodzice tracą wiarygodność w oczach swoich dzieci, które uczą się posługiwania kłamstwem w celu osiągnięcia określonych korzyści. Wedle autorów raportu bardzo groźne może być w skutkach przemilczanie prawdy, że dziecko zostało adoptowane. Odkrycie tego w późniejszym wieku często powoduje trwały uraz do opiekunów.
Ciekawe, że autorzy raportu pryncypialnie zwracają uwagę na “kłamstwa” związane z tradycjami świątecznymi. Chodzi tu na przykład o opowieści o Św. Mikołaju zostawiającym prezenty pod poduszką. Uznanie tych opowieści za jeszcze jedno rodzicielskie kłamstwo wydaje się być jednak lekką przesadą. Przecież z reguły nie kwestionuje się edukacyjnej roli bajek, które w całości są zmyśleniami, gdyż na pewnym etapie życia dziecka pomagają stymulować rozwój wyobraźni i zmysł moralny. Tutaj również mamy do czynienia w pewnym sensie z konwencją bajkową, z której z czasem się wyrasta. Niemniej trzeba przyznać, że problem rzeczywiście jest interesujący i wart przemyślenia na nowo.
